رنگرزی پشم با گیاه زرشک زینتی و بررسی عوامل مختلف روی آن

تردیدی نیست که کلیه نیازهای بشر از طبیعت تأمین می گردد و ایران با دارا بودن موقعیت منحصر به فرد و هوای چهار فصلش در طراحی فضای سبز از گیاهان بهره می برد و می توان از گیاهانی که قابلیت رنگ دهی دارند در صنعت رنگرزی استفاده کرد. زرشک زینتی یکی از درختچه های زینتی بومی ژاپن است و نام علمی آن berberis thunbergii است. هدف از این پژوهش رنگرزی پشم با گیاه زرشک زینتی و بررسی عوامل مختلف روی آن است. این تحقیق با استفاده از روش آزمایشگاهی و کتابخانه ای و تحلیل نتایج صورت گرفته است. بررسی آزمایش کروماتوگرافی لایه نازک و همچنین ir نشان داد که رنگزای این گیاه دارای ساختار مشابهی با زرشک است و بربرین به عنوان اصلی ترین ترکیب شناسایی شد. قدرت رنگزایی برگ زرشک زینتی بهاره و پائیزه تقریباً شبیه به هم است و اختلاف چندانی بین ماده رنگزای این دو فصل وجود ندارد. این رنگزا می تواند با دندانه های مختلف تشکیل کمپلکس دهد و در نتیجه شیدهای متنوعی ایجاد کند. عوامل مختلف رنگرزی از جمله درصد ماده رنگزا، زمان رنگرزی، دمای رنگرزی، نوع دندانه، ph و... مورد بررسی قرار گرفت و مشخصات رنگی نمونه های رنگرزی شده توسط سیستم (l*a*b*) cie مورد ارزیابی قرار گرفت. اندازه گیری خواص ثباتی نشان داد که نمونه های رنگرزی شده دارای ثبات شستشویی 5-3 و ثبات سایشی 5-4 و ثبات لکه گذاری 5-4 هستند. فراونی، در دسترس بودن، قابلیت سازگاری با محیط زیست و امکان تشکیل کمپلکس با دندانه های مختلف به منظور تولید فام های سبز و خاکی از مزایای این گیاه در رنگرزی محسوب می گردد. لذا با توجه به نتایج خوب و ارزشمند حاصله می توان این گیاه را در زمره گیاهان رنگزا به صورت مجزا و یا در ترکیب با سایر گیاهان رنگزا به منظور تولید فام های متنوع در صنعت فرش دستباف معرفی نمود.